Saopćenje Ministarstva vanjskih poslova Republike Azerbejdžan povodom 31. marta – Dana genocida za Azerbejdžance

31 mart obilježava se kao Dan genocida za Azerbejdžance u spomen žrtvama krvavog masakra koji su sproveli Armenci nad Azerbejdžancima u martu 1918. godine.

Martovski masakri iz 1918. godine bili su planski pripremljeni i bezobzirno sprovedeni od strane nacionalista Armenaca nad Azerbejdžancima na osnovu rasne diskriminacije i etničkog čišćenja.

U martu i aprilu 1918. godine armenske i dašnak-boljševičke oružane grupe počinile su masakr  u Baku-u i drugim okolnim mjestima. Masakr je sproveden pod mandatom Vijeća Baku (Sovjetski Baku), a desetine hiljada civila bilo je ubijeno samo zbog svoje etničke i religijske pripadnosti. Armenac Stepan Šaumian, koji je imenovan za izvanrednog komesara za Kavkaz od strane glave ruskih boljševika – Vladimira Lenjina, priznao je da je 6 hiljada naoružanih vojnika sovjetskog Baku-a i 4 hiljade vojnika partije Dašnak učestvovalo u masakru nad azerbejdžanskim narodom.

Osim Baku-a, genocid nad Azerbejdžanacima sproveden je u Šamaki, Gubi, Iravanu, Zangezuru, Karabahu, Nahčivanu i u oblasti Kars. Tokom prvih pet mjeseci 1918. godine više od 16 hiljada ljudi zvjerski je bilo ubijeno u pokrajini Guba. Armenci su ubijali i lokalne Jevreje i Lezge koji su živjeli u Gubi. Masovne grobnice koje su otkrivene 2007. godine u Gubi  jasan su pokazatelj nehumanih djela koja su počinili Armenci.

1918. godine Vlada Demokratske Republike Azerbejdžan osnovala je Izvanrednu Komisiju za istragu teških zločina koje su počinili Armenci. U znak sjećanja na narod i s ciljem da se svjetska javnost obavijesti o ovim zločinima, Vlada je poduzela niz mjera kako bi sačuvala istinite činjenice koje je Komisija otkrila. Komisiju su činili najbolji tadašnji advokati različitih nacionalnosti od Rusa, Jevreja, Poljaka, Gruzijaca pa čak i Armenaca, koji su na osnovu dokaza pokrenuli krivični postupak protiv 194 osobe optužene za različite zločine protiv mirnog stanovništva, 24 osobe u Baku-u i oko 100 osoba u Šamaki je uhapšeno za počinjene zločine.

Međutim, nakon raspada Demokratske Republike Azerbejdžan ova je istraga obustavljena, i potpuna istraga o tragičnim događajima kao i njena politička i zakonska procjena bila je spriječena. Tek poslije 80 godina, 26. marta 1998. godine adekvatnu političku procjenu o ovim užasnim zločinima dao je predsjednik Republike Azerbejdžan. Dekretom predsjednika Republike Azerbejdžan o Genocidu nad Azerbejdžancima, i uz potpis nacionalnog vođe
Hejdara Alijeva, 31. mart proglašen je Danom genocida nad Azerbejdžancima.

Obilježavanje ovog dana podiže svijest kod svjetske zajednice o činjenicama masakra i etničkog čišćenja koji je počinjen  nad Azerbejdžancima, kako u prošlim danima tako i danas.

Još u kasnim 80-im započet je rat protiv Azerbejdžana i okupacija azerbejdžanskih teritorija, čime je Armenija nastavila  sa politikom koja podsjeća na martovski masakr, sprovodeći etničko čišćenje nad Azerbejdžancima u Armeniji i okupirajući azerbejdžanske teritorije, te sprovodeći mnoge ratne zločine, zločine protiv čovječnosti i djela genocida, uključujući genocid u Hodžaliju u februaru 1992. godine.

Prisjećajući se nedužnih žrtava martovske tragedije, strašno osuđujemo promišljenu i kontinuiranu politiku genocida, zločina protiv čovječnosti, rasne diskriminaciju i etničkog čišćenja od strane Armenije nad azerbejdžanskim narodom, i ponavljamo važnost prestanka nekažnjavanja Armenije kako bi se spriječilo dešavanje takvih nehumanih zločina.